Beweging

Beweging staat volop in de wetenschappelijke aandacht. En dat is niet voor niets. Een groot aantal wetenschappelijke onderzoeken toont aan dat voldoende beweging een belangrijke rol speelt voor de gezondheid. Door voldoende te bewegen, verlaag je voor jezelf bepaalde risico’s op het ontstaan van verschillende chronische ziekten.

10.000 stappen

Als veel gehoorde methode om voldoende te bewegen, wordt de 10.000 stappen methode regelmatig genoemd. Het werkt simpel: je doet je smartwatch om en aan het eind van de dag kijk je waar je op uitgekomen bent. Hierbij telt letterlijk elke stap: de stap die van je bank naar je tafel zet, maar ook het halfuurtje wandelen in je lunchpauze. En natuurlijk doe je extra je best om de 10.000 stappen te halen… Dit aantal stappen komt overeen met ongeveer acht kilometer wandelen.

De eerste stappenteller

Maar waar komt deze aanbeveling precies vandaan? Hiervoor moeten we terug naar de jaren 60. In 1964 werd in Japan de eerste stappenteller ontwikkeld. In het Japans heette deze stappenteller manpo-kei. ‘Man’ staat voor 10.000, ‘po’ staat voor stappen en ‘kei’ staat voor meter. Het getal 10.000 is een belangrijk getal in de Japanse cultuur. Het zou dus best kunnen dat dit getal destijds gekozen is, omdat het goed klonk en potentiële klanten aansprak. En dat het dus helemaal geen gezondheidsadvies was.

Gezondheidsadvies

Maar stel dat dit wel als gezondheidsadvies was bedoeld en per ongeluk wereldwijd zo bekend was geworden. Zou dit advies in de moderne tijd dan nog standhouden? Het voedingspatroon en de manier van leven van de bevolking over het grootste deel van de wereld is inmiddels sterk veranderd in vergelijking tot de jaren zestig. Met andere woorden: Als vijftig jaar geleden 10.000 stappen voldoende waren, zouden het er dan niet veel nu veel meer moeten zijn?

Of 8.000 stappen?

Gezondheidswetenschapper Thea Kooijman vindt niet dat er persé 10.000 stappen per dag nodig zijn om voldoende te bewegen. Volgens haar wordt een combinatie van 30 minuten matig intensief bewegen plús 5.000 stappen door ‘als goed advies gezien. Die 5.000 stappen zouden dan behaald kunnen worden door je algemene dagelijkse activiteiten. In totaal zou je met haar advies op zo’n 8.000 stappen uitkomen.

Afschrikmiddel

Door veel andere wetenschappers wordt gevreesd dat een norm van 10.000 stappen averechts werkt. Voor iemand die bijvoorbeeld nog geen 3.000 stappen per dag haalt, is 6.000 al een waanzinnige verbetering. Bovendien lijkt de meeste gezondheidswinst te zitten onder de mensen die een shift maken van een inactieve leefstijl naar een actievere leefstijl. Het gezondheidseffect is kleiner bij mensen die al actief waren en nog actiever worden. En misschien ken je het zelf wel: Het magische aantal van 10.000 stappen kan ook een last worden. Is je dag verpest als je er een keer 9.000 hebt gedaan? Ben je slecht bezig als het er een paar dagen achter elkaar 5.000 waren, maar je hebt die dagen wél een halfuur gefietst? Om steeds aan de 10.000 stappen te komen, kan het in plaats van een leuke uitdaging dus ook een obstakel worden. En dat is jammer.

Gezondheidsvoordelen

Wat zegt de huidige wetenschap over de gezondheidsvoordelen van wandelen?
Dat biedt, net zoals andere vormen van bewegen in de buitenlucht, zowel lichamelijke als mentale voordelen voor je gezondheid. Zo wordt het risico op obesitas verkleind en verlaagt het je bloeddruk. Hierdoor daalt het risico op hart- en vaatziekten en beroertes.
Wandelen verbetert bovendien je concentratie en het verlaagt je stressniveau, wat je weerstand positief beïnvloedt. Zelfs op angstgevoelens en depressieve gevoelens heeft beweging een positief effect.

Beweegrichtlijnen

In de Beweegrichtlijnen wordt het nationale beweegadvies samengevat. Hierin wordt aangeraden om je minstens 150 minuten per week matig intensief in te spannen. Met matig intensieve beweging stijgt je hartslag en verhoog je je ademhaling. Naast deze matig intensieve beweging is het advies om minimaal twee keer per week bot- en spierversterkende oefeningen te doen. Voor 65+’ers horen hier ook balansoefeningen bij. Wat deze beweging moet inhouden, staat niet vast, het kan van alles zijn, zolang je hartslag en ademhaling maar verhogen. De 10.000 stappen worden dus misschien vaak door je omgeving genoemd, maar je vindt ze in de officiële beweegadviezen niet terug.

Dus: waar/niet waar?

Het ‘advies’ om minimaal 10.000 stappen per dag te lopen, is wat ons betreft een mythe. Als je voldoende wil bewegen, heb je meerdere opties. Je hoeft hiervoor niet persé te wandelen. De soort beweging maakt niet veel uit, áls je maar beweegt. Je kunt ook fietsen, zwemmen of een andere activiteit doen om voldoende te bewegen. Minimaal de 150 minuten matig intensief volgens het Beweegadvies, maar liefst nog meer. Vaker, meer en intensiever bewegen, geeft nog meer gezondheidsvoordeel. Laat je dus niet weerhouden door een bepaald aantal stappen dat je zou moeten zetten. Kies voor één of een aantal soorten beweging die je fijn vindt om te doen en ga ervoor!

Om de content op Preventieplatform 111 feitelijk te onderbouwen, raadpleegt 111 uitsluitend kwalitatieve bronnen, wetenschappelijke studies en de eigen 111 experts.