De overgang wordt meestal geassocieerd met vrouwen. Toch wordt er vaak gesproken over de penopauze, de mannelijke overgang, als mannen tussen de 40 en 50 jaar klachten krijgen die lijken op overgangsklachten bij vrouwen. Bestaat er zoiets als een mannelijke overgang of is dit een mythe?
Vrouwen krijgen rond hun veertigste te maken met een afname van het hormoon oestrogeen, met alle gevolgen van dien. Bij mannen is er vanaf hun veertigste sprake van een geleidelijke daling van het geslachtshormoon testosteron. Hierdoor kan de man geestelijke en lichamelijke veranderingen ervaren, die lijken op die van de vrouw in de overgang. Klachten of veranderingen die veel gehoord worden, zijn bijvoorbeeld opvliegers, stemmingswisselingen. Maar ook:
Lichamelijke klachten
- Verminderd libido
- Vermoeidheid
- Gewichtstoename
- Opvliegers
- Nachtelijk zweten
- Incontinentie
- Verminderde spierkracht
- Hoge bloeddruk
- Overgewicht
- Te hoog cholesterol
Mentale klachten
- Stemmingswisselingen
- Meer zin in drank en nicotine
- Verdrietig
- Gefrustreerd
- Boos
- Agressief
Wetenschappelijk bewijs
Hoewel de klachten van mannen vergelijkbaar zijn met die van vrouwen in de overgang, is er geen wetenschappelijk bewijs voor dat er een mannelijk equivalent is van de menopauze bij vrouwen. Het idee van de ‘man in de overgang’ is een populaire term die wordt gebruikt om de symptomen te beschrijven die sommige mannen ervaren naarmate ze ouder worden.
Oorzaak symptomen
Wat is dan wel de oorzaak van deze verschijnselen die toch sprekend lijken op de vrouwelijke overgangsklachten? Ze worden veroorzaakt door een verscheidenheid aan factoren, waaronder veranderingen in:
- Veranderde hormoonspiegels
- Stress
- Veroudering
- Slechte voeding
- Gebrek aan lichaamsbeweging
Wel iets vergelijkbaars
Sommige experts stellen dat de veranderingen in hormoonspiegels bij mannen veel geleidelijker zijn dan bij vrouwen. Ook doen ze zich gedurende een veel langere periode voor. Andere deskundigen wijzen erop dat mannen weliswaar geen menopauze doormaken, maar dat ze wel te maken kunnen krijgen met een geleidelijke afname van testosteron. Dit staat bekend als de andropauze.
Een leven lang vruchtbaar
Er is nog een belangrijk verschil met de vrouwelijke overgang. Mannen kunnen, in tegenstelling tot vrouwen, over het algemeen hun hele leven lang vruchtbaar blijven. Ze zijn zelfs in staat om op oudere leeftijd kinderen te verwekken.
Dus: waar of niet waar?
Het is niet waar. Mannen komen niet in de overgang. Er is geen wetenschappelijk bewijs voor. Wel is er een geleidelijke afname van het hormoon testosteron vanaf 40 á 50 jaar. Daardoor kunnen mannen overgangsklachten ervaren die te vergelijken zijn met de klachten die vrouwen ervaren. Maar deze stemmingswisselingen, opvliegers of een verminderd libido kunnen ook een andere oorzaak hebben.