Ik hou van werken en ik hou van het leven. Die twee zijn voor mij met elkaar verbonden. Ik kan niet leven zonder te werken, dat is zo klaar als een klontje. Ik moet tenslotte in mijn primaire levensbehoeften voorzien. Misschien zou ik kunnen leven zonder geld te verdienen met werken. Dan zou ik mijn banden kunnen verbreken met de maatschappij en de bush intrekken, zoals sommige mensen doen. Maar dat is nu nog niet mijn weg.
Terug naar mijn uitspraak: “Ik hou van werken en ik hou van het leven.” Het is mij in de loop der jaren gelukt om hier ‘en’ in plaats van ‘maar’ tussen te zetten. Er zijn tijden geweest waarin dit anders was, dat er een tegenstelling was. Nu voeden zij elkaar, is er een synergie. Toen het proces zich voltrok, was ik mij er niet zo van bewust. Ik heb heel wat geëxperimenteerd. Het hele spectrum van heel veel uren werken tot helemaal niet werken. Die twee uitersten maken mij niet gelukkig. Een goede mix van zwart en wit houdt mij gezond.
Gezond werken?
Ik werk niet om te leven en ik leef niet om te werken. Ik wil gezond werken. Maar wat is dat dan, gezond werken? Woordelijk is het heel simpel: niet ongezond werken. Maar als je naar de verzuimcijfers kijkt, is het blijkbaar niet zo eenvoudig. Gezond werken is voor iedereen anders en rust op meerdere pijlers tegelijk. Zo heb je de werkomgeving, arbeidsomstandigheden en veiligheid, de fysieke gezondheid en het mentale welbevinden. Dat gaat dus ook over het sociale aspect, omgang met elkaar. En niet te vergeten werkplezier: in een prettige werksfeer kunnen doen (en groeien in) waar je goed in bent.
Een aantal plichten om bij te dragen aan gezond werken zijn vastgelegd in de Arbowet. Maar gezond werken is ook een zaak van werkgever en werkende. Samen, én ieder voor zich.
Neem tijd voor reflectie
(On)gezond werken, je bent er zelf bij. Maar neem geregeld de tijd om te reflecteren: vertraag en verstil. Waar sta je nu? Hoe voel jij je? Weet je dat wel? Bewustwording is belangrijk. En: meten is weten. Hoe verhoudt je gezondheid zich tot je werk? Of, hoe verhoudt je werk zich tot jouw mentale, fysieke en sociale gezondheid? Ook als werkgever is het belangrijk bij deze vragen stil te staan richting medewerkers. En wat is je rol als werkgever? Hoe faciliteer je gezond (samen)werken?
“Mensen vergeten te leven”
In mijn werk als arts en leefstijlcoach kom ik het vaak tegen dat mensen vergeten te leven: te weinig tijd (nemen) om te ontspannen; te weinig tijd (nemen) om te bewegen; te weinig tijd (nemen) om gezond te eten. Oplopende stress, oplopende bloeddruk, een oplopend aantal kilo’s. Dalende energie, dalende vreugde, dalende productie.
Gezond leven gaat dus ook over gezond werken en daar valt nog heel wat winst te behalen. Werk aan de winkel dus.
-Sacha Bleeker is arts en leefstijlcoach bij 111-
