Waar/niet waar? Om gezond te blijven, moet je elke dag sporten

Regelmatig sporten en bewegen, is een goed idee voor zowel je fysieke als je mentale gezondheid. En inderdaad: Je zou vanaf nu elke dag intensief kunnen gaan sporten. Maar wist je dat je ook met kleinere inspanningen al heel wat voor je gewicht en je gezondheid kunt doen?  

Sporten of bewegen?

Het verschil tussen sporten en bewegen, is niet altijd even duidelijk. Bij sporten denk je al snel aan een intensieve vorm van beweging, terwijl ‘beweging’ vrij rustig kan zijn. Hoewel de WHO inderdaad een officiële, ingewikkelde definitie van sporten hanteert, worden deze termen vaak door elkaar heen gebruikt.  

Beweging: de cijfers

Het RIVM brengt regelmatig cijfers uit over hoe we in Nederland bewegen. Dit zijn interessante cijfers: Zo blijkt dat Nederlanders vanaf 4 jaar al op een gemiddelde dag van de week maar liefst 9,1 uur zitten. Slechts 53% van de Nederlanders vanaf 18 jaar voldoet aan de Beweegrichtlijnen. En hoe ouder mensen worden, hoe minder ze in de regel gaan bewegen. Tijd om eens onder de loep te nemen waarom beweging zo belangrijk is én wat nu eigenlijk als beweging geldt. 

Beweegrichtlijnen

In Nederland wordt het nationale beweegadvies samengevat in de Beweegrichtlijnen. Hierin wordt geadviseerd om minstens 150 minuten per week aan matig intensieve inspanning te doen. Daarnaast wordt geadviseerd om minimaal twee keer per week bot- en spierversterkende oefeningen te doen. Voor 65+’ers horen hier ook nog balansoefeningen bij. Sowieso is er al veel wetenschappelijk bewijs dat het goed is om zo min mogelijk stil te zitten. 

Verschillende soorten beweging

Sommige soorten beweging zijn matig intensief zoals wandelen, rustig zwemmen, een stukje fietsen of een middag in de tuin werken. Over het algemeen zijn dit de activiteiten waarbij je hartslag verhoogt en je ademhaling versnelt. Je kunt hierbij ook denken aan het tillen van een zware boodschappentas, je huis grondig schoonmaken of traplopen. Andere activiteiten zijn zwaarder, zoals teamsporten, wielrennen en hardlopen. Hierbij ga je vaak zweten en versnelt je ademhaling.  

Effect van beweging op je gezondheid

Er is meer dan genoeg wetenschappelijk onderzoek dat aantoont dat bewegen en sporten verschillende positieve effecten heeft op de gezondheidVooral ter voorkoming van chronische ziekten is voldoende beweging belangrijk. Zo verlaagt het de kans op diabetes type 2, hart- en vaatziekten en verschillende soorten kanker.

Human Capital Model

Naast fysieke voordelen, heeft voldoende bewegen ook een gunstig effect op veel andere aspecten die met onze gezondheid en welzijn te maken hebben. Deze worden mooi weergegeven in het Human Capital model dat in 2013 is geïntroduceerd door Richard Bailey en andere onderzoekers. In dit model worden zo’n 80 effecten van beweging benoemd. Ze zijn ingedeeld in 6 thema’s of kernwaarden:  

1. Fysieke waarden
Voldoende matig-intensieve beweging heeft een positief effect op het immuunsysteem. Door regelmatig te bewegen kun je het risico op verschillende kankersoorten verkleinen. Darmkanker, borstkanker, slokdarmkanker en longkanker zijn hier een voorbeeld van. Ook lijkt er bewijs te zijn dat je door regelmatig te sporten je slaapkwaliteit kunt bevorderen: met name de slaapduur en -diepte worden gunstig beïnvloed.

2. Emotionele waarden
Bij mensen met een depressie kunnen depressieve symptomen verminderen wanneer zij bewegen en sporten. Sport en intensief bewegen heeft ook een gunstig effect op stress. Door de hormonen serotonine, dopamine en endorfine wordt de stressreactie verminderd en krijg je in plaats daarvan juist een prettig gevoel.  Doordat tijdens het sporten serotonine wordt aangemaakt, draagt sporten ook bij aan een algehele verbetering van je stemming.

3. Sociale waarden
Bewegen en sporten kunnen een bescheiden rol spelen in het verbeteren van sociale vaardigheden en daarmee aan een groter sociaal netwerk. Ook samenwerkingsvaardigheden en onderling vertrouwen kunnen hierdoor sterker worden. Sporten draagt daarnaast bij aan meer gelijke kansen voor mensen met een beperking. Dit komt doordat het mensen met en zonder beperking, vooral door middel van een vereniging of ander initiatief, bij elkaar brengt.

4. Persoonlijke waarden
Doordat in sport vaak bepaalde doelen en verbeteringen worden nagestreefd, kan dit helpen bij het stellen van doelen, ook op andere vlakken dan sport. Zelfbeheersing, zelfdiscipline en volharding blijken via sport gunstig beïnvloed te kunnen worden. Ook kan het bijdragen aan het vergroten van assertiviteit.

5. Intellectuele waarden
Door een verbeterde doorbloeding van de hersenen, wordt je geheugen positief beïnvloed. Deze verbeterde doorbloeding heeft ook een toename van het aantal zenuwcellen in de hypocampus tot gevolg. De hypocampus is belangrijk voor het opslaan van nieuwe informatie. Om deze reden draagt sporten dan ook bij aan betere leerprestaties. Een hoger niveau van fysieke activiteit zorgt voor een lager risico op cognitieve achteruitgang. Daarnaast wordt steeds meer bewijs gevonden dat beweging het risico op het ontstaan van dementie, en het proces van Alzheimer, vertraagt.

6. Financiële waarden 
Doordat sport en beweging de kans op ziekten verkleint, wordt ook de kans op verzuim kleiner. Hierdoor kunnen je kosten voor de gezondheidszorg wat lager worden. Daarnaast kan sport en beweging bijdragen aan meer zelfvertrouwen, discipline, verantwoordelijkheid en motivatie. Dit zorgt voor een iets hogere productiviteit en kan dus zelfs bijdragen aan een succesvolle carrière. 

Dus: waar/niet waar?

Nee, het is niet waar. Intensief sporten, hoeft niet altijd als je gezond wil blijven. Je kunt ook bewegen op een minder inspannende manier, dat blijkt wel uit het advies van de Beweegrichtlijn. De Beweegrichtlijn is wel een minimum. Het is dus mogelijk dat je voor jouw persoonlijke situatie wél regelmatig intensief moet sporten om gezond te blijven of gezonder te worden. Bespreek dit bij twijfel met je behandelend arts.
 

Voorkom stilzitten

Verder is het voor iedereen van belang om zo min mogelijk stil te zitten, daarom zijn alle vormen van beweging goed. Zie je weinig beweegmogelijkheden door bijvoorbeeld een kantoorbaan? Introduceer dan de lunchwandeling of ga juist ná de lunch een lekker blokje om. En vraag om een zit-stabureau, zodat je het zitten met staan kunt afwisselen. Probeer ook om zoveel mogelijk staand of wandelend te vergaderen.  

Wat past bij jou?

Er zijn dus talloze redenen om meer te gaan bewegen en nog meer mogelijkheden om dit ook echt te doen. Weet je al bij welke vorm van beweging en sport jij het meeste plezier hebt? Houd je bijvoorbeeld van teamsport of ga je liever in je eentje fietsen? Vind je het fijn om jezelf in het zweet te werken of is iets rustigs, zoals wandelen, meer aan jou besteed? Kies een activiteit die je leuk vindt en die voor jou laagdrempelig is, want dan is de kans dat je er mee doorgaat groter !

Lees ook: de gezondheidsvoordelen van wandelen 

 

Bronnen: Om de content op Preventieplatform 111 feitelijk te onderbouwen, raadpleegt 111 uitsluitend kwalitatieve bronnen, wetenschappelijke studies en de eigen 111 experts. 

 

 

Gerelateerd

Wat is voor jou een ‘gezond’ gewicht?

Wat is voor jou een ‘gezond’ gewicht?

Je streefgewicht bereiken is vaak lastig en om het magische getal te behouden, is vaak nog lastiger. Veel mensen zijn constant op een negatieve manier met hun gewicht bezig. Dat geeft vaak stress, want je streefgewicht is niet altijd een gezond gewicht. 

Lees meer